Programma 6. Sociaal domein

Portefeuillehouder(s)	Rikkers en Zonderland
Organisatie	Sociaal domein

 Het programma Sociaal domein omvat de taakvelden:

 

• Samenkracht en burgerparticipatie
• Arbeidsparticipatie
• Begeleide participatie
• Geëscaleerde zorg 18+
• Inkomensregelingen
• Maatwerkdienstverlening 18+
• Maatwerkdienstverlening 18-
• Maatwerkvoorzieningen (Wmo)
• Wijkteams
• Geëscaleerde zorg 18-

 

Beleidsveld participatie

Taakveld Arbeidsparticipatie
De inzet op Participatie Werkdeel en Participatie Inburgering valt € 150.000 lager uit. In 2017/18 is het team Dienst in Bedrijf versterkt. Hierdoor kan het team zelf meer re-integratieactiviteiten uitvoeren, bijvoorbeeld jobcoaching. Hierdoor zijn er minder externe re-integratietrajecten uitgezet dan verwacht. Ook is het aantal bijstandsgerechtigden waarvan de verwachting is dat zij binnen 2 jaar naar betaald werk kunnen uitstromen gedaald. De op participatie gerichte inzet op mensen met een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt is wel vergroot, maar dit wordt gefinancierd vanuit het Wmo-budget.

Taakveld Inkomensregelingen
In 2018 verwachten we een voordeel van € 1.048.000 op de inkomensregelingen. Een belangrijke oorzaak zit in een daling van het aantal uitkeringsgerechtigden.

Armoedebeleid
In 2018 zijn extra rijksmiddelen voor armoedebestrijding en schuldhulpverlening beschikbaar gekomen. Het beschikbare budget voor het armoedebeleid zal niet volledig worden uitgegeven. In het uitvoeringsplan armoedebeleid en schuldhulpverlening 2018-2021 nemen we de nadere invulling van de beschikbare middelen voor deze periode mee. Stichting Leergeld heeft de subsidie van 2017 niet volledig ingezet. In 2018 ontvangen we het niet bestede deel aan subsidie (ruim € 34.000) terug. Dit komt ten gunste van het jaarresultaat.

Schuldhulpverlening
We gaan nog een extra specialist inzetten op Schuldhulpverlening. Geen financiële bijzonderheden.

Wet Werk en Bijstand
Door een daling van het aantal uitkeringsgerechtigden in de gemeente is de verwachting dat er een bedrag van € 680.000 minder (voordeel) wordt uitgegeven dan begroot. Daarnaast valt de uitkering van budget gebundelde uitkering definitief hoger uit, wat een voordeel geeft van € 219.000

IOAW 
Door een daling van het aantal uitkeringsgerechtigden in de IOAW is de verwachting dat in 2018 een bedrag van € 35.000 minder (voordeel) wordt uitgegeven dan begroot.

Bijzondere Bijstand
Het beroep op de Bijzondere Bijstand gaat € 80.000 (voordeel) lager uitvallen dan verwacht.

Beleidsveld Jeugdzorg

Taakveld Maatwerk 18-
Resultaat gestuurde inkoop Jeugdhulp
Per 1 januari 2018 wordt de lokale en regionale jeugdhulp op een andere manier ingekocht. Deze verandering heeft op verschillende manieren een effect op zowel de uitgaven 2018 op zich als ook het inzicht dat we hebben in de uitgaven 2018:

• Vanwege de overgang van het ene systeem naar het andere, is het tijdelijk toegestaan dat meerdere profielen per cliënt gedeclareerd mogen worden. Dit is een eerste verklaring voor de hogere lasten.
• Het omzetten van cliënten van het ene inkoopsysteem naar het andere heeft tot wijzigingen geleid. De mate waarin de wijzigingen tot een andere zorgbehoefte heeft geleid behoeft nader onderzoek. In dit onderzoek zal ook betrokken worden of en in hoeverre de zorgbehoefte toe neemt in aantal en/of gemiddelde prijs. Complicerende factor is dat de gemeente nog niet veel historie beschikbaar heeft, en dat uitspraken over 2015 en 2016 een bepaalde mate van onzekerheid kennen. Vanaf 2017 zijn valide uitspraken op basis van de eigen administratie te doen.
• Daarbij is het ook van belang om de omzet af te zetten tegen de omzet van voorgaande jaren om te kunnen duiden of dit anders is bij gelijkblijvend aantal cliënten. Deze vergelijking is echter alleen op macro-niveau mogelijk omdat het declaratiesysteem sterk gewijzigd is. De analyse kan daarom alleen op hoofdlijnen plaatsvinden.
• Vanwege de afschaffing van de Diagnose Behandel Combinatie (DBC) per 1 januari 2018 is ook de financiering van zorgprofielen veranderd. DBC’s werden pas na afloop afgerekend. Voor de nieuwe profielen voor herstel geldt dat vooraf 70 % wordt bevoorschot, en achteraf 30 % afgerekend. Het (eenmalige) effect van deze verandering van financiering behoeft nader onderzoek.

De financiële risico’s voor de Jeugdhulp zijn dus nog niet geweken. Er is vanaf 2018 voor Friesland sprake van een duurzaam traject (vast tarief per maand) en een hersteltraject, waarbij wordt afgerekend op basis van trajectfinanciering. Voor de trajectfinanciering geldt dat de gemeenten 70% van de kosten voor een zorgtraject vooruitbetalen aan de zorgaanbieders. Dit betekent dat nu in belangrijke mate aanspraak wordt gedaan op onze bankrekening. We hebben momenteel ruim € 7,5 miljoen aan trajectverplichtingen uitstaan, terwijl ons huidige budgetplafond voor 2018 € 4,5 miljoen is. Maar, een zorgtraject loopt meerdere weken/ maanden en kan in 2019 doorlopen. Wij gaan er daarom (vooralsnog) van uit dat structureel vanaf 2019 de jeugdhulp budgetneutraal verloopt. Het mogelijk incidentele tekort valt dan in 2018. Dit incidentele tekort zal ergens liggen tussen minimaal € 0 en maximaal € 3 miljoen.

We kunnen als gemeenten helaas de financiële impact van de wijziging naar de nieuwe inkoopsystematiek (nog) niet overzien. Vandaar dat wij het risico van de overschrijding op het budget 2018 aan u melden. De najaarsnota laat een overschot zien op programma 6 binnen 't 'Hek'. Gezien de risico's stellen wij voor om dit overschot in te zetten voor het mogelijke incidentele tekort voor 2018 op de jeugdhulp. Wij vinden het niet logisch om een overschot op het Sociaal domein te laten zien, gezien de recente ontwikkelingen.
Wanneer we van de zorginstellingen de productieverantwoordingen inclusief accountantsverklaring voor 1 april 2019 ontvangen, weten we het daadwerkelijke bedrag aan feitelijk geleverde zorg over 2018. Op deze manier kunnen we zien hoeveel van het vooruitbetaalde bedrag daadwerkelijk in 2018 nodig is geweest en welk deel vooruitbetaald is voor 2019. Dit vooruitbetaalde bedrag nemen we dan mee naar het boekjaar 2019 en heeft geen impact op 2018.

Uiteraard zien wij de noodzaak om grip te krijgen op onze uitgaven in de jeugdhulp. Momenteel wordt op Fries niveau erover gesproken om  een taskforce in te gaan richten die zich onder andere gaat bezighouden met de sturing op resultaten. Zij maken hiervoor gebruik van de bestaande werkgroepen, zoals de SDF werkgroep kostenontwikkeling. Ook lokaal wordt nu ingezet op meer inzicht. In samenwerking met andere Friese gemeenten, en in samenwerking met de OWO-gemeenten, wordt getracht voor onze eigen gemeente inzicht te krijgen in de kostenontwikkeling van Jeugdhulp.

Onze gemeente heeft een aanvraag ingediend voor het fonds tekortgemeenten van het Rijk. Dit is een fonds om gemeenten gedeeltelijk te compenseren voor tekorten op het terrein van Jeugd en WMO over de jaren 2016 en 2017. Het aangevraagde bedrag is € 537.000. Dit bedrag is niet opgenomen in deze najaarsnota omdat het nog onzeker is of we dit bedrag ook gaan ontvangen. Dit hangt onder andere af van de omvang van landelijke ‘claim’ van Nederlandse gemeenten, en het beschikbare budget binnen het fonds (€ 200 miljoen). In de decembercirculaire wordt nadere informatie over de verdeling verwacht.

Beleidsveld Overig

Taakveld participatie
Binnen de taakvelden flankerend innovatiebeleid en sociale stimulering in Wolvega en in de kleine dorpen zijn budgetten begroot voor het versterken van de sociale basisstructuur en bijbehorende maatschappelijke voorzieningen. Voor de uitwerking van deze taakvelden was in 2018 geen formatie beschikbaar. Inmiddels zijn diverse vacatures weer ingevuld en kunnen in 2019 deze onderwerpen, die uitgewerkt zijn in bestuursopgaven in het collegeprogramma, worden opgestart. Daarom worden deze budgetten bij de jaarrekening overgeheveld naar 2019.

Overige baten en lasten
Zoals afgesproken komt het saldo van programma 6 ten gunste van 't Hek. Ook de extra integratie-uitkering Sociaal domein van € 580.000 (zie het overzicht algemene dekkingsmiddelen) komt ter beschikking van 't Hek.

Gezien de hierboven geschetste risico's op de jeugdzorg stellen wij voor om het overschot op 't 'Hek' van ruim € 1,8 miljoen in te zetten voor het mogelijke incidentele tekort voor 2018 op de jeugdhulp. Wij vinden het niet logisch om een overschot op het Sociaal domein te laten zien, gezien de recente ontwikkelingen.
Eveneens stellen wij voor om de stelpost Algemene risicobeheersing van € 200.000 vooralsnog te laten staan. Zie hiervoor ook het onderdeel "Onvoorziene uitgaven".
Hierdoor hebben wij in totaal een bedrag van € 2 miljoen beschikbaar voor het risico op de jeugd.