Programma 6 | Sociaal domein

Taakvelden

Terug naar navigatie - Taakvelden
  • Samenkracht en burgerparticipatie 
  • Arbeidsparticipatie
  • Begeleide participatie
  • Geëscaleerde zorg 18+
  • Inkomensregelingen
  • Maatwerkdienstverlening 18+
  • Maatwerkdienstverlening 18-
  • Maatwerkvoorzieningen (Wmo)
  • Wijkteams
  • Geëscaleerde zorg 18-

Beleidsnota's

Terug naar navigatie - Beleidsnota's

Actuele ontwikkelingen en gerealiseerd beleid

Terug naar navigatie - Actuele ontwikkelingen en gerealiseerd beleid

Opvang Oekraïne
De oorlog in Oekraïne heeft in 2022 een vluchtelingenstroom in Europa op gang gebracht. In Nederland zijn de gemeenten samen met de Veiligheidsregio’s verantwoordelijk gemaakt voor het organiseren van opvang voor deze vluchtelingen. In Weststellingwerf zijn meerdere gemeentelijke opvanglocaties geopend, is leefgeld uitbetaald aan de vluchtelingen en is begeleiding georganiseerd voor vluchtelingen en particuliere opvangplaatsen. 

Wet inburgering
Per 1 januari 2022 is de Wet inburgering in werking getreden. We hebben in 2022 nog voornamelijk te maken gehad met het huisvesten van statushouders die onder de oude Wet inburgering vallen. Zie voor huisvesting statushouders programma 8. Hierdoor hebben we nog niet alle onderdelen van de nieuwe wet tot uitvoering gebracht en ervaring mee opgedaan. In 2022 zijn we dan ook verder aan de slag gegaan met de uitwerking van deze wet. Zo zijn er concrete afspraken gemaakt met samenwerkingspartners zoals de Kredietbank Nederland, Vluchtelingenwerk en partijen die het taalonderwijs verzorgen. Daarnaast heeft de onderwijsroute regionaal maar ook in OWO-verband veel inzet gevraagd omdat er met name op financieel vlak nog veel onduidelijk is. 

Hersteloperatie kinderopvangtoeslagaffaire
Het rijk heeft in 2021 de gemeenten gevraagd om brede ondersteuning te bieden aan gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire. Gedurende het jaar is met diverse gedupeerden gesproken over hun problematiek en waar nodig is ondersteuning geboden. We zien met name in de tweede helft van het jaar een toename in de vragen. Voor de ondersteuning wordt gekeken naar de leefgebieden schulden, gezondheid, werk of dagbesteding, het gezin en wonen. Begin november 2022 is de Kindregeling door het rijk vastgesteld. Daarmee komen ook kinderen van gedupeerde ouders in aanmerking voor een steun in de rug. 

Energiecrisis/toeslag
Meer inwoners zijn in de financiële problemen gekomen door onder andere de stijgende energiekosten. Om de hoge energierekening voor een deel te compenseren zijn er door de Rijksoverheid verschillende maatregelen genomen. Voor huishoudens met een inkomen op of net boven het sociaal minimum is de energietoeslag ingevoerd. Veel inwoners hebben gebruik gemaakt van deze toeslag met een bedrag van € 1.300. Bijna 1500 huishoudens uit de gemeente hebben in 2022 de toeslag ontvangen. De extra aanvragen voor de energietoeslag zijn grotendeels met de bestaande formatie opgevangen. 

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Toegang Sociaal domein

Terug naar navigatie - Toegang Sociaal domein

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

We zijn gestart met een toegang waar inwoners maar één keer hun verhaal hoeven te doen  waar geluisterd en verder doorgevraagd wordt. De inwoners worden goed geïnformeerd. Waar mogelijk worden ze tijdig doorverwezen naar mogelijkheden in het voorliggende veld. 
Door een goede uitvraag biedt de nieuwe toegang inwoners meer snelheid en kwaliteit in de afhandeling van de meldingen .

Pilot Griffioenpark 3
In april 2022 is Griffioenpark 3 heropend, na 2 jaren gesloten te zijn geweest in verband met de coronamaatregelen. Bezoekers hebben de weg naar de locatie weer gevonden. In november 2022 is de pilot Griffioenpark 3 geëvalueerd. Hiervoor zijn bezoekers, medewerkers, het burgerplatform en ondersteunende diensten bevraagd naar hun ervaringen. De algemene conclusie uit de evaluatie is dat Griffioenpark 3 een prettige sfeer heeft. Over goed en snel geholpen worden zijn de ervaringen wisselend. Veel genoemde aandachtspunten zijn privacy, zichtbaarheid en veiligheid. Deze evaluatie vormt input voor de besluitvorming in 2023 over de toegang voor het sociaal domein in Wolvega.

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Onderzoek naar een dorpshuisfunctie in Wolvega

Terug naar navigatie - Onderzoek naar een dorpshuisfunctie in Wolvega

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?
In 2022 zijn we gestart met gesprekken met de inwoners van Wolvega. Dit doen we vanuit Bestemming Wolvega. Bestemming Wolvega is onderdeel van de Regiodeal en is er op gericht om de sociale structuren in Wolvega te versterken. Een dorpshuisfunctie kan hieraan bijdragen. Als uit de gesprekken met de inwoners duidelijk wordt dat er behoefte is aan een dorpshuisfunctie, dan kan de gemeente initiatiefnemers hierbij helpen.  

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Vergroten arbeids- en maatschappelijke participatie

Terug naar navigatie - Vergroten arbeids- en maatschappelijke participatie

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Wet inburgering 
In 2022 is er sprake geweest van een overgangsjaar. We hebben veelal statushouders gehuisvest vanuit de oude Wet inburgering. De nieuwe wet vraagt om een andere denkwijze: 'Snel en volwaardig meedoen, het liefst via betaald werk'. Om die reden zijn wij gestart met een pilot. Deze pilot is voor statushouders die de inburgering al hebben afgerond met als doel letterlijk in beweging komen, met uiteindelijk het doel uitstroom naar werk. De uitkomsten hiervan verwachten wij in 2023. 

Participatie en arbeidsmarkt 
We dragen bij aan een arbeidsmarkt waar iedere inwoner onderdeel van uit kan maken. Als het vinden van werk of deelnemen aan de arbeidsmarkt lastig is, bieden we de inwoner hulp. We zetten in op begeleiding door de gemeente of maken gebruik van onze inkoop voor de re-integratieproducten. Samen kijken we wat nodig is. Het afgelopen jaar zijn we verder gegaan met het spreken van de inwoners die al geruime tijd afhankelijk zijn van een uitkering en die een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Daarnaast zetten we in op inwoners die aan de slag kunnen met loonkostensubsidie en het begeleiden bij en naar een beschutte werkplek. 

In de arbeidsmarktregio werken we samen met verschillende partijen onder de noemer Fryslân Werkt. In 2022 is er gewerkt aan een nieuw koersdocument . Dit vanwege de situatie op de arbeidsmarkt en het aflopen van de Strategische Werkagenda. We werken vanuit het nieuwe koersdocument aan de volgende doelen: 

  • Duurzame inzetbaarheid verhogen
  • Stimuleren van een Leven Lang Ontwikkelen
  • Bevorderen van arbeidsmobiliteit

Met als resultaat het verhogen van het onbenut arbeidspotentieel, een afname van het aantal mensen dat een beroep doet op een uitkering, een verkorting van de werkloosheidsduur, een toename van deelname aan beroepsgerichte scholingstrajecten die uitmonden in duurzame plaatsing en een toename van werkgevers die bereid zijn om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen. 

Wij gaan samen met alle samenwerkende partners, zoals het UWV, gemeenten, onderwijs en werkgevers, concreet invulling geven aan deze doelen. Het koersdocument is voor de periode 2022-2026.

Inkomensondersteuning
De verwachting was dat het aantal inwoners in de bijstand redelijk stabiel zou blijven. In 2022 heeft de lichte daling van het aantal inwoners met een bijstandsuitkering verder doorgezet. Dit komt doordat het aantal inwoners dat uit de bijstand stroomt, hoger ligt dan het aantal dat in de bijstand komt. 
Wel hebben meer inwoners een beroep gedaan op de Bbz (bijstand voor zelfstandigen). Bureau Zelfstandigen Fryslân (BZF, onderdeel van gemeente Leeuwarden) voert voor onze gemeente deze regeling uit. Na het beëindigen van de Tozo per 1 oktober 2021, waar zelfstandigen die door de coronacrisis in de financiële problemen kwamen een beroep op konden doen, zijn de voorwaarden voor de Bbz tot 1 april 2022 verruimd. Hierdoor hebben meer zelfstandigen een beroep gedaan op de Bbz. Dit aantal is later in het jaar weer afgenomen.

Grip op Sociaal Domein 2.0
In het kader van Grip 2.0 is ook binnen de Participatiewet gekeken naar mogelijkheden om meer grip te krijgen. Een van de aanbevelingen die in 2022 verder is uitgewerkt, is om het uitvoeren van periodieke heronderzoeken bij uitkeringen in te voeren. Dit is zowel voor de rechtmatigheid als doelmatigheid van belang. Ook kan het een rol spelen in het signaleren van potentiële problematiek. Dit heeft niet meer tot besluitvorming in 2022 geleid.

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Transformatie Sociaal domein

Terug naar navigatie - Transformatie Sociaal domein

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken

We hebben gewerkt aan de transformatie vanuit de volgende uitgangspunten:
•    Preventief
•    Collectief
•    Samen met inwoners en organisaties
•    Kostenbewust
Deze transformatie is nooit “af”, maar er zijn wel stappen gezet in 2022 op het gebied van algemene en collectieve voorzieningen. Wel hebben we ervaren dat de samenleving na de coronaperiode weer ‘opgestart’ moest worden. Opbouwerkers, jongerenwerkers en onze ketenpartners hebben zoveel mogelijk aangesloten bij de behoefte van de inwoners. Hier zijn activiteiten op ontwikkeld.

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Maatschappelijke voorzieningen

Terug naar navigatie - Maatschappelijke voorzieningen

 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

In 2022 is contact onderhouden met diverse maatschappelijke voorzieningen. De stijgende energieprijzen leveren ook bij de maatschappelijke voorzieningen een flinke kostenpost en de nodige zorgen op. Na de coronaperiode heeft een aantal voorzieningen weinig financiële buffers meer om deze stijgende kosten op te vangen. De gemeenteraad heeft in november een motie aangenomen voor een "Noodfonds energie", waarop o.a. maatschappelijke organisaties een beroep moeten kunnen doen als tegemoetkoming in de stijging van deze kosten. Ter uitvoering van deze motie is gestart met de uitwerking van een subsidieregeling. Deze wordt in 2023 opengesteld.  

Een integrale notitie maatschappelijke voorzieningen is niet opgestart.

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Integrale aanpak laaggeletterdheid, armoede en schulden

Terug naar navigatie - Integrale aanpak laaggeletterdheid, armoede en schulden

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Door vroegsignalering van schulden hebben we veel inwoners bereikt met beginnende betaalachterstanden. Door samen te werken met woningbouwverenigingen, zorgverzekeraars en partijen die water, gas en elektra aanbieden komen we eerder in contact met inwoners en lopen schulden van inwoners minder ver op. Ook worden woningontruimingen en afsluitingen voorkomen. Minder inwoners hoeven hierdoor een schuldregelingstraject te doorlopen. Ook komen inwoners met geldzorgen en inwoners voor wie het lastig is om rond te komen eerder in beeld. We hebben passende trajecten aangeboden zodat de financiële zelfredzaamheid vergroot kan worden en inwoners als dat mogelijk is weer zelfstandig de financiële administratie bij kunnen houden. We werken hiervoor samen met schuldhulpverleningspartijen en bewindvoerders.  
De integrale aanpak rond laaggeletterdheid, armoede en schulden heeft inwoners geholpen om zelfredzamer te zijn. Samen met partijen die actief zijn in de gemeente rond het thema armoede hebben we inwoners bereikt die door onder andere de stijgende energiekosten en kosten voor boodschappen in de financiële problemen zijn gekomen.  

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Grip krijgen op de jeugdhulp

Terug naar navigatie - Grip krijgen op de jeugdhulp

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Voor het toewijzen van jeugdhulp willen we meer grip op de inhoud. Dit doen we via de onderwerpen preventie, toegang en controle. 
De invoering van het hulpvraagbeleid in 2022 bij de gebiedsteams heeft met al deze onderwerpen raakvlakken. Met het volgen van het hulpvraagbeleid worden de stappen van de beoordeling van een hulpvraag beter inzichtelijk. Ook heeft de eventuele inzet van voorliggende voorzieningen hierin een belangrijke plek gekregen. 
De ingangsdatum van de nieuwe contracten voor specialistische jeugdhulp is nogmaals met een jaar uitgesteld naar 2024. Dit betekent dat de transformatie van dit stuk jeugdhulp ook met een jaar is uitgesteld. Deze inkoop doen we gezamenlijk met de Friese gemeenten in SDF-verband. Onze invloed op dit proces is klein. 

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Grip krijgen op de Wmo

Terug naar navigatie - Grip krijgen op de Wmo

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Lokale (Wmo)-voorzieningen 
Het lijkt erop dat de indicaties voor begeleiding, vooral bij ouderen, licht dalen. Dit kan komen doordat de Wet Langdurige Zorg (Wlz) verder open is gesteld en mensen eerder uitstromen uit de Wmo. Daarnaast is in 2022 Powerful Ageing nog beter op de kaart gezet waardoor hulp bij het huishouden langer uitgesteld kan worden of in sommige gevallen zelfs kon worden voorkomen. Door de Powerful Ageing training is in sommige gevallen ook de behoefte voor een hulpmiddel voorkomen.

Regionale (Wmo)-voorzieningen
Beschermd Wonen
Er is ook in 2022 een positief resultaat voor Beschermd Wonen. Er is een doorgaande afname van het aantal inwoners met een indicatie voor Beschermd Wonen (intramuraal en ambulant). Het lijkt erop dat nog steeds veel inwoners een aanvraag doen voor een Wlz-indicatie en deze ook toegekend krijgen. Daarnaast is er een toename van de rijksvergoeding geweest en is het innovatiebudget niet (volledig) ingezet. Het verdeelmodel, waarbij de financiering naar de lokale gemeenten gaat, is wederom uitgesteld, tot 1 januari 2024. De inhoudelijke transformatie voor Beschermd Wonen gaat wel door.

Maatschappelijke opvang
De maatschappelijke opvang blijft voorlopig onder de centrumgemeente vallen. Met het uitvoeringsplan Brede Aanpak Dakloosheid Fryslân (BAD) wordt gewerkt aan een tiental projecten om dak en thuisloosheid in Friesland terug te dringen. De looptijd van het uitvoeringsplan is van 2021 tot einde 2024. 

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Versterken ketensamenwerking jeugd

Terug naar navigatie - Versterken ketensamenwerking jeugd

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Het samenwerken met de ketenpartners hebben we goed kunnen onderhouden of weer kunnen opstarten. Een aantal initiatieven waarmee we de samenwerking kunnen versterken zijn gestart. Zie hieronder. 

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Versterken ketensamenwerking ouderen

Terug naar navigatie - Versterken ketensamenwerking ouderen

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

In de uitvoering wordt gewerkt met een uitvoeringsagenda Ouderenbeleid 2021-2024 waarbij gewerkt wordt aan een aantal doelen. Het ouderenbeleid moet aansluiten op de visie die de gemeente heeft op het voorliggend veld en het sociaal domein. Deze visie wordt in 2023 ontwikkeld. 

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Bestemming Noordwolde

Terug naar navigatie - Bestemming Noordwolde

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Bestemming Noordwolde is onderdeel van het provinciale project Aandachtsgebieden Stellingwerven. Tot en met 2023 werken we samen met inwoners, professionals, organisaties en de provincie in de aanpak om te komen tot een stijging van het gemiddelde inkomen, een stijging van de participatie en betrokkenheid van inwoners en een daling van de werkloosheid. In 2021 zijn we gestart met de laatste fase in dit project.

Hebben we gedaan wat we wilden doen?

Toelichting hoeveel heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Toelichting hoeveel heeft het gekost?

De toelichting op deze cijfers staat bij het onderdeel jaarrekening, overzicht van baten en lasten, programma 6.

Exploitatie Rekening 2022 Actuele begroting 2022 Primitieve begroting 2022 Verschil begroot - werkelijk
Lasten 36.707 36.974 33.664 267
Baten 9.198 9.921 8.037 -723
Saldo van lasten en baten 27.509 27.053 25.627 990
Onttrekking reserves 25 102 25 -77
Saldo van mutatie reserves 25 102 25 -77
Resultaat 27.534 27.155 25.652 913