Overhead, Vennootschapsbelasting en Overige baten & lasten

De definitie van overhead uit het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) luidt: alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces.
Alle bedrijfskosten die direct verbonden zijn aan activiteiten die gericht zijn op de externe klant vallen hier dus niet onder maar zijn in de betreffende taakvelden opgenomen.
De bedrijfskosten die gerekend worden tot de overhead zijn:
• Personele kosten (alleen leidinggevenden en interne afdelingen)
• Huisvesting
• ICT
• Communicatie
• Overige bedrijfsvoeringskosten

Toerekening aan kostendekkende activiteiten
Alle directe kosten zijn rechtstreeks toegerekend aan de taakvelden. Voor taakvelden waar kostendekkende tarieven het uitgangspunt zijn, zoals bij de exploitatie afvalinzameling en riolering, wordt een opslag voor de overheadkosten toegepast. De opslag is een percentage van de directe salariskosten. De overhead waarmee wij voor de begroting 2024 rekenen, is 98%.

Ter informatie:
Er zijn ook andere manieren om de opslag voor overhead uit te rekenen. Bij de door het rijk verplichte beleidsindicatoren wordt het saldo van de overhead uitdrukt in een percentage van de totale geraamde lasten. Zie hiervoor de beleidsindicators in programma 0.

Per 1 januari 2016 is er de Wet belastingplicht overheidsondernemingen. Dit houdt in dat gemeenten vennootschapsbelasting (Vpb) moeten betalen op het moment dat ze activiteiten uitvoeren waarvoor ze aangemerkt worden als ondernemer.

De afvalinzameling doen wij als gemeente zelf. De afvalverwerking wordt gedaan door Omrin. Omrin heeft geen vaststellingsovereenkomst (VSO) met de Belastingdienst gesloten met betrekking tot de opbrengsten uit huishoudelijke afvalstromen. Deze opbrengsten verlagen de aan de gemeente doorbelaste kosten en Omrin geeft deze opbrengsten niet zelf aan. Daarom moet de gemeente deze opbrengsten aangeven als belaste bate. 
De andere activiteit waarbij we de afgelopen jaren als ondernemer kunnen worden aangemerkt is de grondexploitatie. Daarvoor is de verwachting dat we voor de begroting 2024 niet door de zogenaamde ondernemerspoort komen (geen fiscale winst) en daarom geen Vpb hoeven te betalen.

Op dit moment liggen er landelijk een aantal zaken met betrekking tot de afdracht van Vpb voor aan de rechtbank. De Belastingdienst stelt dat de gemeenten in die zaken een venootschapsbelastingplicht hebben. Ook voor ons kan dit betekenen dat onze venootschapsbelastingplicht breder is dan wij tot nu toe dachten. Wij houden de ontwikkelingen in de gaten.

Het taakveld 'Overige baten en lasten' is hier verantwoord. De post onvoorziene uitgaven maakt deel uit van dit taakveld.

Stelpost algemene risicobeheersing en niet voorziene uitgaven
Wij ramen in de begroting een structurele stelpost om risico's af te dekken. Dit is een stelpost van € 500.000. Beschikking over deze stelpost kan alleen via een raadsbesluit en is uitsluitend bedoeld ter dekking van structurele risico’s die op enig moment werkelijkheid worden.

De post voor onvoorziene incidentele uitgaven bedraagt ieder jaar € 30.000.

Stelpost indexatie
Vanwege de enorme fluctuatie in het accres van het gemeentefonds hebben wij vanaf 2023 een buffer gevormd om schommelingen in de algemene uitkering op te kunnen vangen. Jaarlijks wordt deze stelpost bij de kadernota beoordeeld en valt het lopende jaar vrij.

Stelpost coalitieakkoord
De middelen voor het collegeprogramma zijn opgenomen in de exploitatie of in de reserves. Alle middelen zijn toegekend aan de desbetreffende programma's en taakvelden op € 365.000 na. Dit bedrag staat nog op de stelpost. Het betreft middelen voor klimaat en duurzaamheid en een ontmoetingslocatie in Wolvega. Zodra plannen voldoende concreet zijn, worden de middelen toegekend aan het juiste programma.