Programma 2 | Verkeer, Vervoer en Waterstaat

• Openbaar vervoer
• Economische havens en waterwegen
• Openbaar groen en (openlucht) recreatie (in de openbare ruimte)
• Verkeer en vervoer
• Recreatieve havens
• Parkeren (geen lasten en baten)

• Beleidsplan Kwaliteitsambitie openbare ruimte 2012-2016
• Gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan (GVVP 2000) inclusief de uitgevoerde evaluatie (2007)
• Nota Openbare verlichting
• Landschapsbeleidsplan
• Bomenbeleidsplan
• Beleidsvisie Versterking kernwinkelapparaat (MKB REVA rapport)
• Ontwikkelagenda Versterking economische structuur
• Structuurplan 2000-2015
• Investeringskalender 2017 - 2027
• Collegeprogramma 2018-2022
• Omgevingsvisie  Weststellingwerf 

Veenweidevisie
In 2017 hebben de provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân een Veenweidevisie opgesteld. Door lagere grondwaterstanden en steeds drogere zomers, droogt de veengrond uit. Daardoor zakt  de bodem. Dit probleem speelt op veel plaatsen in Nederland en zeker in delen van Friesland. Deze gebieden hebben verschillende functies als landbouw, natuur en wonen. De bodemdaling heeft gevolgen voor alle functies. De visie van provincie en Wetterskip beschrijft hoe we in Fryslân om willen gaan met de veenweidegebieden. In het provinciaal bestuursakkoord 2019-2023 "vernieuwen in vertrouwen"  staat dat de opgedane kennis nu wordt omgezet in concrete acties. Als gemeente doen wij mee in de gesprekken die met de provincie worden gehouden. Ook zitten wij in de provinciale werkgroep die aan de slag gaat met de veenweideproblematiek. 

Gevolgen van Veenweideproblematiek op gemeentelijke wegen
In een aantal gebieden van onze gemeente is de soort grond veen, daarom hebben wij ook last van deze veenweideproblematiek. Als de bodem daalt is er ook kans op het verzakken van de wegen die daar op liggen. Wij kennen nu de omvang van dit risico nog niet. Voor de werkzaamheden die dan nodig zijn om de wegen te herstellen is geen dekking binnen de bestaande onderhoudsgelden. Wij houden de toestand van de wegen in de veenweide gebieden goed in de gaten en informeren u als dit nodig is.

Kwaliteit openbare ruimte
Inrichtingskwaliteit
In het collegeprogramma 2018-2022 hebben wij aangegeven hoe wij willen komen tot een nieuwe kwaliteitsambitie openbare ruimte. 
Zoals wij u al hebben gemeld, zien wij een verschuiving in de politieke discussie van onderhoudskwaliteit naar inrichtingskwaliteit. Wat wij merken is dat, vooral bij herinrichtingen, er behoefte is aan een basis voor de bepaling van de inrichtingskwaliteit openbare ruimte. Onder inrichtingskwaliteit verstaan wij onder andere inrichtingsprincipes en materiaalkeuze.  Dit betekent een verandering van de ambitie. Dat vraagt een andere aanpak om te komen tot nieuw beleid. Binnen dit nieuwe beleid zal ook de biodiversiteit worden meegenomen.  Wij weten nog niet wat de gevolgen hiervan zijn voor de kosten van aanleg, realisatie en onderhoud. Wanneer daarover meer bekend is komen wij daarop terug.

Onkruidbestrijding
We komen dit najaar met een voorstel over de uitvoering van de onkruidbestrijding.

Biodiversiteit
De biodiversiteit is de afgelopen jaren sterk afgenomen, vooral het aantal insecten is  verminderd. Afgelopen jaren zijn in projecten (aanleg en renovatie) maatregelen uitgevoerd die het vergroten van de biodiversiteit bevorderen. Voorbeeld projecten zijn uitloopgebied Wolvega Zuid, verbreden fietspad Steenwijkerweg – Driewegsluis en projecten Dorp Landschap en Biodiversiteit. Samenwerking is gezocht met bewoners, natuurorganisaties en Wetterskip. Kansen om verbindingen (netwerken) te realiseren kunnen benut worden.  Bewoners en toeristen waarderen de bloemrijke bermen. Plaagdieren als eikenprocessierups (epr) kunnen hierdoor op een natuurlijke manier bestreden worden.

We zien om ons heen dat bij aanleg en beheer biodiversiteit een steeds grotere rol speelt. Op provinciaal niveau / Noord Nederland is er afstemming met diverse partijen voor insectennetwerken en kennisuitwisseling. Er is een gezamenlijke biodiversiteitscampagne opgestart voor de bewustwording van bewoners.
Steeds vaker komen bewoners(-groepen) die initiatieven indienen voor aanleg en beheer bloemrijke bermen. Bij de aanleg van bermverhardingen en glasvezel worden de bermen ingezaaid met een gebiedseigen bloemrijk mengsel.

Eikenprocessierups
Zoals u weet zijn we in Weststellingwerf al jaren bezig met het bestrijden van de eikenprocessierups. Afgelopen jaar is de rups in aantal enorm groot geworden. In het verleden werd er af en toe overlast gemeld. Nu merken we dat er veel meer meldingen gedaan worden. We hebben acties gedaan om overlast te voorkomen. Zoals natuurlijke bestrijding met aaltjes en het verbeteren van de leefomgeving van de natuurlijke vijanden (zoals vogels, insecten). Door het verbeteren van de biodiversiteit kan de plaag enigszins beheerst worden. Dit kunnen we doen door onder andere te zorgen voor bermen met meer bloemen, het planten van bloembollen en het plaatsen van nestkasten voor vogels. Ondanks wat wij al gedaan hebben, verwachten wij de komende jaren een toename van de bestrijdingskosten. Wij komen hier bij u op terug als wij weten om hoeveel geld dit gaat.

Openbare verlichting
Wij gaan voor 2022 bij alle lichtmasten LED-lampen aanbrengen. Hierdoor verbruiken onze lichtmasten minder elektriciteit en wordt de CO2 uitstoot minder. Omdat we dit doen worden de kapitaallasten hoger. Maar de kosten voor onderhoud en energie worden lager.

Begroting 2020 ten opzichte van de begroting 2019
Lasten
Verkeer en vervoer
De lasten  nemen toe door extra kapitaallasten. In 2019 zijn een aantal projecten opgeleverd, waarvan de kapitaallasten in 2020 op de begroting drukken. Het gaat hier bijvoorbeeld om het project 'verbeteren stationsomgeving in Wolvega' en het eerste deel van het fietspad langs de Linde. Daarnaast nemen de kosten voor de onkruidbestrijding in 2020 toe. U bent hierover eerder geïnformeerd.

Recreatieve havens
In 2018 is een deel van de walbeschoeiing vervangen. Dit geeft een toename van de kapitaallasten.

Economische havens en waterwegen
Om de waterkwaliteit en waterdiepte te waarborgen moeten de vijvers en waterpartijen binnen het stedelijk gebied eens in de 10 tot 15 jaar gebaggerd worden. Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente en Wetterskip. De uitvoering ligt bij de gemeente. Daarvoor ontvangen wij een jaarlijkse bijdrage van € 49.000 van het Wetterskip. Voor de uitvoering in 2019 is dit voldoende. Voor 2020 en 2021 is voor de uitvoering € 79.000 nodig. Dit betekent dat er (voor ons deel) € 30.000 extra nodig is. Hiervan wordt €18.000 ten laste van het gemeentelijk rioleringsplan gebracht en komt de resterende € 12.000 ten laste van dit taakveld.

Openbaar groen en (openlucht) recreatie
In 2019 is extra geld beschikbaar gesteld voor het aanpakken en verhelpen van boomziektes en voor de projecten "Dorp, landschap en biodiversiteit". Dit zijn incidentele budgetten,  die in 2020 dalen (van € 120.000 naar € 50.000). Daarnaast nemen de begrote kosten voor het in beheer nemen van het woonrijpe deel van de Lindewijk met € 75.000 toe ten opzichte van 2019. Ook nemen de loonkosten op dit taakveld toe als gevolg van de autonome loonstijging.

Baten
Openbaar groen en (openlucht) recreatie
Wij hebben een subsidie voor deze projecten begroot. Nu blijkt dat de dorpen deze subsidie zelf moeten aanvragen en dat dit niet via onze gemeente gaat. De inkomst is daarom niet meer geraamd.

Begroting 2020 en meerjarenperspectief
Lasten
Verkeer en vervoer
In 2020 is er € 100.000 beschikbaar voor de voorbereidingen van projecten in de openbare ruimte. Dit is een incidenteel budget, dat na 2020 stopt. Daarnaast nemen de kapitaallasten voor de wegen de komende jaren steeds verder af. 
In de openbare verlichting is een grote investering die in het verleden is gedaan, in 2020 volledig afgeschreven. Dit levert voor 2021 en volgende jaren een besparing op van € 68.000. De kapitaallasten voor het versneld vervangen van de openbare verlichting door LED-verlichting zijn meerjarig opgenomen. 

Openbaar groen en (openlucht) recreatie
In de begroting is voorzien in de kosten voor de overdracht van het beheer van De Lindewijk. De kosten waren opgenomen binnen de grondexploitatie  en zijn met ingang van 2019  ten laste van de algemene middelen gebracht. De kosten nemen de komende jaren toe als gevolg van de areaaluitbreiding.