Programma 6 | Sociaal domein

Wat willen we bereiken?

Laagdrempelige toegang 
In 2019 is Griffioenpark 3 geopend. Daarmee is ook in Wolvega een eenvoudige toegang tot de zorg en ondersteuning van het Sociaal domein. In Griffioenpark 3 zijn tijdens de openingsuren onder andere Vlechtwerkers en een Activeringscoach aanwezig. Inwoners kunnen hun vragen dus direct met een professional bespreken. In verband met de coronacrisis en de tijdelijke sluiting is de pilot Griffioenpark 3 verlengd tot augustus 2023. Voor de heropening is een plan gemaakt. Hierin is aandacht besteed aan actuele onderwerpen (zoals hybride werken) en de factoren om het succes van de locatie en dienstverlening te kunnen bepalen. 

Inwoners weten de gebiedsteams te vinden 
We willen dat de gebiedsteams onderdeel uitmaken van de samenleving. De gebiedsteams leveren met hun werkzaamheden een bijdrage aan de samenleving, ze kunnen meedenken en vormen de toegang tot de verschillende voorzieningen binnen het sociaal domein. In de organisatieontwikkeling is specifiek aandacht besteed aan de toegang via de gebiedsteams en een uniforme werkwijze.

Wat willen we bereiken?
In 2022 gaan we in gesprek met de inwoners van Wolvega. Dit doen we vanuit de Opgave Wolvega. Opgave Wolvega is er op gericht om de sociale structuren in Wolvega te versterken. Een dorpshuisfunctie kan hieraan bijdragen. Als uit de gesprekken met de inwoners duidelijk wordt dat er behoefte is aan een dorpshuisfunctie, dan kan de gemeente initiatiefnemers hierbij helpen.  

Wat willen we bereiken?
Participatie en de arbeidsmarkt
Deelnemen aan de arbeidsmarkt is belangrijk. Werk geeft voldoening, biedt een inkomen en betekent zelfstandigheid. Met werk bedoelen we betaald werk, vrijwilligerswerk, arbeidsmatige- of activerende dagbesteding. We dragen bij aan een arbeidsmarkt waar iedere inwoner onderdeel van uit kan maken. Als het vinden van werk of deelnemen aan de arbeidsmarkt lastig is, bieden we de inwoner hulp. Samen kijken we wat nodig is.

Grip op de Participatiewet
Vanaf juli 2021 zijn we in het kader van de ombuigingen aan het onderzoeken wij hoe het onderdeel Grip op de Participatiewet kunnen vormgegeven. Doel is om effectiever tot gestelde resultaten te komen en zo, waar mogelijk in 2022 een besparing te realiseren.

Wet inburgering
In de huidige Wet inburgering is er weinig aandacht voor werk en participatie gedurende de inburgeringsperiode, waardoor slechts een klein deel van de statushouders na afronding van hun traject aan het werk is. De nieuwe wet moet hier verbetering in brengen. Om voorbereidend te werk te gaan en hier later in de inburgering een duurzamere uitstroom te bevorderen willen wij in 2022 gebruik maken van de opstartklas.

Inkomensondersteuning
De verwachting is dat het aantal inwoners in de bijstand redelijk stabiel blijft. De in 2020 en 2021 verwachte toestroom door corona is niet zichtbaar geweest. Het aantal uitkeringsgerechtigden is zelfs iets gedaald. Het voorlopige BUIG budget voor 2022 is eind september 2021 bekend.

Wat willen we bereiken?

We zitten nog volop in de transformatie, waarin we van de afgelopen periode geleerd hebben dat transformatie geen ‘reactie op’ is, maar een doorontwikkeling. Het is vanuit een kritische rol zoeken naar een nieuw fundament. Het gaat om een duurzame verandering die aansluit bij inwoners en professionals. Het is een cultuuromslag waarbij de invulling van begrippen als transparantie, wederkerigheid en burgerschap tegen het licht wordt gehouden. In deze fase van de transformatie investeren we in de sociale basis. Het gaat hierbij om preventie, collectieve en algemene voorzieningen en de samenwerking met de samenleving. Door preventief te werken en mogelijke problemen al vroeg te signaleren kunnen we mensen eerder helpen en ondersteunen, maar ook hogere kosten in de toekomst voorkomen. Naast de inhoudelijk motivatie, we willen onze inwoners zo goed mogelijk ondersteunen, zorgen de financiële tekorten ook voor een noodzaak om de transformatie in snel tempo verder door te voeren. De maatregelen in Grip op Jeugd en Grip op Wmo zijn vanuit die gedachte ontwikkeld. Aanvullend op Grip op Jeugd en Wmo is de transformatie naar een nieuw fundament en een sterke sociale basis onderdeel van de dagelijkse praktijk in de werkvelden Jeugd en Wmo.

Wat willen we bereiken?

In onze gemeente zijn verschillende maatschappelijke voorzieningen, bijvoorbeeld dorpshuizen. Welke maatschappelijke voorzieningen zijn er nodig om vitale dorpen en een vitaal platteland te behouden? Welke gevolgen hebben de ontgroening en vergrijzing op de huidige voorzieningen en welke eisen worden in de toekomst gesteld? En wat is hierbij de verantwoordelijkheid van de gemeente? Deze vragen zijn van belang als we kijken naar het toekomstperspectief van deze voorzieningen. 

Wat willen we bereiken?
In 2019 zijn de taken van Timpaan Welzijn ondergebracht bij de gebiedsteams. In het draaiboek versterken sociale basis staat de opdracht omschreven die wordt gemonitord in de monitor Sociaal domein. De verschillende acties zijn terug te vinden bij het kopje transformatie sociaal domein.
Deze opgave is afgerond.  

Wat willen we bereiken?
Door vroegsignalering van schulden bereiken we inwoners met beginnende betaalachterstanden eerder. Met de hulp die we aanbieden worden oplopende schulden voorkomen. Hierdoor worden er minder schuldregelingstrajecten opgestart.

De integrale aanpak rond laaggeletterdheid, armoede en schulden helpt inwoners om zelfredzamer te zijn. Laaggeletterdheid kan een inwoner hierin belemmeren, ook is er een grotere kans op armoede. Voor laaggeletterde inwoners is het bijhouden van de financiële administratie vaak erg lastig. Schulden kunnen zo sneller ontstaan.

Het gebiedsteam, partijen waar we mee samen werken en het Taalplein spelen hierin een belangrijke rol. In 2022 bekijken we welke structurele vorm het Taalplein krijgt.

Wat willen we bereiken?

In 2022 werken we verder met Grip op Jeugd. Er vindt een doorontwikkeling van dit programma plaats, zoals ook in de voorjaarsnota is aangekondigd. Deze doorontwikkeling draagt bij aan de realisatie van de transformatieopgave voor Jeugd. We werken zo aan een efficiënte en doelmatige organisatie van de jeugdhulp en daarmee ook aan financiële grip.

Wat willen we bereiken?

Lokale Wmo-voorzieningen

De Wmo-uitgaven zijn de laatste jaren steeds groter dan de beschikbare budgetten. Dit heeft meerdere oorzaken. In Weststellingwerf is sprake van een zogenoemde dubbele vergrijzing. Dit betekent dat er steeds meer 65-plussers zijn en dat binnen die groep ook het aantal 80-plussers toeneemt. Hierdoor doen meer mensen een beroep op maatwerkvoorzieningen. Ook is er een strengere toegang tot de intramurale zorg zoals een verpleeghuis. Inwoners wonen dus langer zelfstandig thuis, hierbij hebben zij vaker ondersteuning nodig vanuit de Wmo. Ook is er een toename zichtbaar van inwoners met complexe problemen en verandert daardoor de zorgzwaarte vanuit de Wmo. De invoering van het abonnementstarief heeft een aanzuigende werking binnen de Wmo, met name bij Ondersteuning in het huishouden. Met het abonnementstarief is de eigen bijdrage niet langer inkomensafhankelijk is en maken meer mensen gebruik van hulp vanuit de Wmo. Tot slot is het een wettelijke verplichting vanuit de Wmo 2015 op reële prijzen te hanteren. Hierdoor worden de tarieven voor zorgaanbieders jaarlijks verhoogd op basis van een kostprijsberekening gebaseerd op in de zorg geldende cao's. 

Regionale (Wmo)-voorzieningen

Beschermd Wonen , Maatschappelijke Opvang, de aanpak Personen met Verward gedrag en de Wet verplichte GGZ zijn regionale voorzieningen

De uitgaven voor Beschermd Wonen blijven sinds 2021 binnen budget. De regionale beheersmaatregelen op dit punt hebben effect gehad. Met de transformatie kijken we hoe we inwoners met een psychiatrische stoornis zoveel mogelijk thuis in hun eigen omgeving kunnen begeleiden en ondersteunen. De nieuwe inkoop van Beschermd Wonen per 1 januari 2022 bevat een aantal producten die deze beweging verder moet stimuleren.
In het Fries regioplan dat eind 2021 is vastgesteld, staat beschreven op welke manier de Friese gemeenten gaan samenwerken rondom Beschermd Wonen en wat onder de regionale of lokale verantwoordelijkheid valt.

De maatschappelijke opvang blijft voorlopig onder de centrumgemeente vallen. Over het vervolg daarvan wordt over drie jaar een besluit genomen.

Er is een regionale aanpak voor Personen met Verward Gedrag. Deze aanpak is domeinoverstijgend (sociaal, zorg en veiligheid) en gaat vooral om situaties waar sprake is van multiproblematiek. De financiële bijdrage loopt via de begroting van de GGD.

In 2021 is er een uitvoeringsplan voor de Friese aanpak dak- en thuisloosheid vastgesteld. Het doel van de Brede Aanpak Dakloosheid is het transformeren van de maatschappelijke opvang. Deze transformatie vloeit (mede) voort uit de toekomstvisie Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang. In 2022 wordt verder gewerkt aan verschillende preventie instrumenten zoals Kamers met Kansen, outreachend jongerenwerk en housing first.

Per 1 januari 2020 is de Wet verplichte Geestelijke Gezondheidszorg (WvGGZ) ingevoerd. De WvGGZ is meer een behandelwet dan een opnamewet (zoals de voormalige Wet Bopz). Deze wet maakt ambulante behandeling mogelijk. De GGD voert namens de gemeente de WvGGZ taken uit.

Wat willen we bereiken?

We willen jeugdigen en hun ouders eerder en beter helpen. Zo willen we voorkomen dat problemen erger worden en het beroep op geïndiceerde jeugdhulp verminderen. Hierbij hebben we onze ketenpartners nodig. Met ketenpartners bedoelen we organisaties uit het werkveld waarmee we samenwerken zoals scholen, huisartsen, jeugdgezondheidszorg, verloskundigen en jongerenwerkers.

Wat willen we bereiken? 
Ouderen blijven langer thuis wonen en door vergrijzing neemt het aantal ouderen in onze gemeente toe. We willen dat ouderen zo lang mogelijk in een geschikte woning kunnen blijven wonen en in hun eigen sociale omgeving kunnen meedoen. Het is belangrijk dat de omgeving van ouderen optimaal wordt ingezet om hun zelfstandigheid te ondersteunen, zonder overbelast te raken. We willen bereiken dat alle partijen rondom ouderen elkaar kennen en in een vroeg stadium samenwerken. Het gaat hierbij zowel om zorgaanbieders, gebiedsteams, aanbieders van eerstelijnszorg maar ook om verenigingen, burgerinitiatieven en andere voorliggende voorzieningen. We brengen meer samenhang in de verschillende projecten, activiteiten en ondersteuning voor ouderen om langer thuis te kunnen blijven wonen.

Wat willen we bereiken? 

Bestemming Noordwolde is onderdeel van het provinciale project Aandachtsgebieden Stellingwerven. Tot en met 2023 werken we samen met inwoners, professionals, organisaties en de provincie in de aanpak om te komen tot een stijging van het gemiddelde inkomen, een stijging van de participatie en betrokkenheid van inwoners en een daling van de werkloosheid. In 2021 zijn we gestart met de laatste fase in dit project.

Wat willen we bereiken?
In 2019 is de herstructurering van het SW bedrijf Caparis afgerond met besluitvorming in de 8 betrokken gemeenten.
Deze opgave is afgerond.